به اعتقاد بهائی‌پژوهان، بهائیت حرف تازه و جدیدی که برای جهان امروز راه‌گشا باشد، نیاورده است. تعالیم بهائی مثل وحدت عالم انسانی، تساوی زن و مرد، صلح عمومی، تشکیل پارلمان، وحدت زبان و غیره هیچ کدام حرف تازه‌ای نیستند و قبل از عبدالبهاء در غرب مطرح بوده است.
بهاءالله که علاقه زیادی به مطالعه مجلات و روزنامه‌های خارجی داشت، به‌طور مستقیم یا از طریق افکار عمومی و نشریات منتشره در مصر و ترکیه، در جریان تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قرار می‌گرفت و دیدگاه‌های تازه و افکار جدید را بدون اینکه به ماخذ آن اشاره نماید؛ با تغییرات جزئی در پیام‌ها و سخنرانی‌های خود آورد و تحت عنوان تعالیم الهی به‌نام خود ثبت کرد.
عبارات اخلاقی، احکام عبادی و مباحث دینی مطرح شده از سوی بهاءالله و عبدالبهاء، نوعاً از بابیه، اسلام و مسیحیت اقتباس گردیده و با تغییر مختصری در آن به‌عنوان اشراقات الاهی به پیروان عرضه شده است. در زمان بهاءالله به‌دلیل بعد مسافت بین کشورها و نبود فناوری‌های ارتباطی امکان دسترسی به منشأ سخنان او میسر نبود و سران بهائی می‌توانستند به سادگی گفتار و یافته‌های تازه فیلسوفان، روشنفکران و اندیشمندان را به‌نام خود بیان کنند.
دکتر ویلسون در کتاب «بهائیت و ادعاهایش» در سرفصل «بهائیت و تقلید از مسیحیت» به برخی از این سرقت‌ها اشاره می‌نماید.
غسل تعمید: عبدالبهاء درباره غسل تعمید در آب می‌گوید: «غسل تعمید نشانه درخواست توبه و طلب بخشش گناهان بوده در این دور بهائی دیگر نیازی به این کار سمبلیک نیست؛ چرا که حقیقت تعمید از طریق روح‌القدس و عشق الاهی محقق می‌شود.»
البته یک جایگزین تقلیدی برایش درست کرده‌اند که در آن عبدالبهاء می‌گوید: «درباره نام‌گذاری فرزندت سؤال کرده‌ای مجلسی ترتیب بده. دعا و مناجات کن، سجده به جا بیاور و هدایت فرزندت را از خدا بخواه، آنگاه نام‌گذاری کن و سپس نوشیدنی و شیرینی بخورید. این است غسل تعمید روحانی.»[1]
شام ربانی: شام ربانی که یادگاری از ایثار و فداکاری عیسی بود، کنار گذاشته شد. به‌جای آن یک مراسم تقلیدی به‌نام جشن وحدت، که نشانه‌هایی از آن شام ربانی دارد، معرفی شد. عبدالبهاء درباره آن می‌گوید: «این جشن وحدت باید چنان برگزار شود تا یاد جشن قدیمی یعنی شام عشای ربانی را در اذهان زنده کند.»[2]
از جمله دیگر موارد تقلیدی از گفتار و کردار مسیح، تظاهر به منجی و نجات‌بخش بودن است. در شیکاگو و سایر جاها، بچه‌ها دست خود را به‌سوی عبدالبهاء دراز می‌کردند تا از او تبرک روحانی و معنوی بجویند. او آن‌ها را تک‌تک به‌سوی خود می‌خواند؛ آن‌ها را دربر می‌گرفت و دست تبرک بر سر آن‌ها می‌کشید.
عبدالبهاء در یک شام وحدت گفت: «عبدالبهاء در خدمت و گوش به فرمان شماست»، آیا این چیزی جز کپی برداری از کلام مسیح است که گفت: «من در میان شما، مثل خدمتگزاری برای شما هستم.»
در کتاب اقدس جملات زیبایی وجود دارد از جمله: «مبارک است آن بنده ضعیفی که به حبل قدرت من متوسل شود. مبارک است آن گرسنه‌ای که از خواسته‌ها و تمایلات خود فرار کند؛ مبارک است آن تشنه ای که از شهد نعمات و برکات من سیراب شود. مبارک است آن روحی که با نفس من برانگیخته شده است. مبارک است آن‌کس که به خاطر نام من دچار رنج و مشقت شده است.»
بهاء الله با نوشتن این عبارات تقلیدی حجم عبارات زیبای مسیحی را افزایش داده است. در کتاب اقدس جملات و تعبیراتی شبیه عبارات و کلمات مسیح ارائه کرده است:
مسیح در انجیل می‌گوید:
- نگذارید دل‌های شما به زحمت و سختی بیفتد و نگران شود.
- من همیشه با شما هستم.
- اگر کسی مرا دوست داشته باشد، هر آینه جملاتم را مراقبت خواهد کرد.
- زود باشد که از میان شما بروم.
- دوباره شما را خواهم دید.
بهاءالله هم می‌گوید.
- در زحمت نباشید.
- نگذارید زحمت و مشقت شما را فراگیرد.
- در هر شرایطی ما با شما هستیم.
- هر کس مرا بشناسد. برای خدمت به من به پا خواهد خواست.
- به درستی که در غیبت من دلیل و حکمتی هست.
- دوباره شما را خواهیم دید.
چه کلمات تقلیدی زیبایی که برای دل‌های مسیحیان آشنا و دوست‌داشتنی است! کلماتی که در زبان عیسی مسیح تبلور احساسات عمیق و صادقانه بود، برای تأثیرگذاری به کار گرفته شده‌اند
مناسک اقتباسی بهائیت
بسیاری از مناسک بهائیت جنبه تقلیدی از مراسم مسلمانان را دارد. در کتاب اقدس بیان شده است، وضو به عنوان یک سنت دینی واجب شده که پس از آن بهائیان به سوی قبله خود، شهر عکا می‌نشینند و کلمه «الله ابهی» را ۹۵ بار تکرار می‌کنند.
بهائیان برای روزه گرفتن، آخرین ماه ۱۹ روزه خود، شهرالعلا، را در نظر گرفته‌اند. در تقلید از مراسم جشن، قبل از روزه مسیحیان، بهائیان پنج روز قبل از ماه روزه خود را جشن قرار داده‌اند. مدت روزه بهائیان یک ماه ۱۹ روزه بین ۲ تا ۲۰ مارس است که به جشن نوروز ایرانی ختم می‌شود.
دستور روزه چنین است که خدای انسان‌ها دستور می‌دهد: «از طلوع آفتاب تا غروب آفتاب از خوردن و نوشیدن بپرهیز.» مشابه روش اسلامی، کشیدن و استعمال دخانیات هم ممنوع است. موارد استثناء هم، شبیه آنچه در قرآن آمده وجود دارد؛ یعنی افراد مسافر، بیمار، باردار و دارندگان مشاغل سخت از روزه گرفتن معاف هستند.
گرفتن روزه پس از سن ۱۵ سالگی واجب است. باب حداکثر سن روزه گرفتن را ۴۲ سال قرار داد ولی بهاءالله آن را تغییر داد و اعلام کرد مادام که فرد قدرت و توان دارد، باید روزه بگیرد.[3]
اولین سؤالی که پیش می‌آید، این است که اگر روزه واجب خوب است، چرا مدت آن از یک ماه به ۱۹ روز تقلیل یافته است. اگر هم می‌خواهند اصلاح و راحتی بدهند، چرا آزادی عمل انجیل را نگرفته‌‍اند؟
بهائیان در نماز هم شبیه روزه از برنامه سبک اسلامی با کمی تغییر تقلید کرده‌اند. بهائیت از شکل و فرم نماز اسلامی رها نشده است، وضو همچنان مقدمه ضروری برای نمازهای واجب است.
حداقل ۳ بار نماز در طول روز باید خوانده شود؛ ولی اگر کسی بخواهد نمازهای دیگری در طول شب بخواند، دیگر لازم نیست از رختخواب خارج شود و وضو بگیرد[4] و اگر کسی آب برای وضو گرفتن نیافت، باید ۵ بار بگوید به نام خدا (کتاب اقدس).
هر نماز ۳ رکعت دارد. اوقات نماز، صبح، بعدازظهر و شب است. نماز جمعی و نماز میت را بهاءالله برداشت و حذف کرد ولی عبدالبهاء آن را برای آمریکاییان مجاز دانست.[5]
نمازها خطاب به بهاءالله خوانده می‌شود. کلمات خداوند پروردگار و اسم اعظم هر جا باشد، منظور میرزا حسین علی نوری است.
عبدالبهاء می‌گوید: «بهاء الله مَطلع و مظهر الوهیت است. او هدف نهایی و معبود و مسجود همه آدمیان است… »[6]
منبع: کتاب بهائیت در دیدگاه منتقدان و روشنفکران مسیحی، صص ۱۵۰- ۱۵۳
[1]. Tablets of Abdul Baha, Vol 1, pp.149-150.
[2]. Tablets of Abdul Baha, Vol 1, p.149.
[3]. Star of the West, Feb 7, 1914, p.306.
[4]. Goodall, Daily Lessons, p.17
[5]. Abdul-Baha, Tablets, Voll, p.15.
[6]. Star of the West, Feb 7, 1914, p.304.
ارتباط با ما: ferghepajoohi@gmail.com