فرقه پژوهی
برخی از پیروان فرقه اهل حق در اغتشاشات اخیر از اغتشاش گران به شیوه های مختلف اعلام حمایت نموده و کشته شده گان در این جریان را شهیدان راه آزادی نامیدند.
مسئله فرقه‌ها یکی از مهم ترین منابع تعارض ایدئولوژیک در جوامع به شمار می آید و این تعارض در نظام های سیاسی مبتنی بر ایدئولوژی کلیدی است. در نظام های عقیدتی، رهبران فرقه ها با سوق دادن مریدان خود به مخالفت سیاسی با نظام، مبانی مشروعیت حکومت را هدف می گیرند. همان گونه که تجربه چندین سال اخیر نشان می دهد، تمام فرق نوظهور در ایران ابتدا با نظام معنوی و سپس ساختار سیاسی جامعه به مخالفت برخاسته اند. فرقه گرایان با دامن زدن به تضادها و خشونت، نقش مستقیمی در ایجاد بی ثباتی ایفا می کنند. آنها آموزه های اساسی دین را سلیقه ای تفسیر می کنند که با دکترین دین حاکم (اسلام) تفاوت دارد. مغزشویی، بازسازی فکری، کنترل ذهنی، سوءاستفاده سامان‌مند از نفوذ روانی و اجتماعی، کنترل رفتاری و مجاب سازی استثماری و تحمیلی از شیوه های مشترک آنها است. (1)
یکی از فرقه هایی که در ایران از سابقه طولانی برخوردار است فرقه اهل حق می باشد. پیروان این فرقه در مناطق مختلفی از کشور سکونت دارند. تمرکز جمعیتی آن ها بیشتر در استان های غربی کشور از جمله استان کرمانشاه می باشد. پیروان این فرقه در طول حیات خود در ارتباط با سایر فرقه ها و مذاهب، زندگی مسالمت آمیزی داشته و برخی از آنها که دور از مراکز اصلی خود بوده اند، در اثر معاشرت مردم، پیرو آیین جعفری گشته ا ند(2). بزرگان و پیروان این فرقه غالباً نسبت به حکومت اسلامی نگاه مثبت داشته و با اهداف و آرمان های آن همراه بوده اند. اما در میان ایشان افرادی هستند که تحت تاثیر عوامل رسانه ای معاند قرار گرفته و در اعتراضات اخیر از اغتشاش گران حمایت کرده و در رسانه های مجازی خود، ایشان را مدافعان آزادی خطاب نمودند و در حمایت از کسانی که در اغتشاشات اخیر جان خود را از دست دادند مجالس کلام خوانی برگزار نمودند و آن ها را شهیدان راه آزادی خطاب کردند.
در روز های اخیر، از آنجا که پروژه اغتشاش ناکام مانده و با شکست مواجه شد برخی از فعلان فرهنگی این فرقه رویکرد مقابله ای و اعتراضی خود را تغییر داده و با اعلام ابراز همدردی با کشته شدگان، جشن مهم آیینی خود یعنی خاونکار را برگزار نکردند. در پایگاه های رسانه ای خود اقدام به تحریم خرید از فروشگاهها و مراکز خرید منتسب به نهاد های دولتی نموده و از مردم خواستند که از پرداخت قبوض خدمات دولتی خودداری نمایند. البته این درخواست نیز ناکام مانده که این امر از افول جایگاه معنوی این افراد به ظاهر دارای جایگاه اجتماعی و فرهنگی در میان این فرقه خبر می دهد.
پی نوشت:
1- تبیین تهدیدات فرقه اهل حق با تأکید بر انشعاب نوظهور، مختاری و دیگران، فصلنامه علمی امنیت ملی سال دهم، شماره 38، زمستان 1399، ص445
2- سرسپردگان، خواجه الدین، محمدعلی،1362، تهران، منوچهری، ص10