فرقه پژوهی:
صدا و سیمای جمهوری اسلامی برای معرفی معنویت اسلامی گام های خوبی برداشته، اما در مقابله و روشنگری علیه معنویت های نوظهور و انحرافی، علاوه بر عدم رسیدن به موفقیت مطلوب، در مواردی متاسفانه مروج برخی از معنویت های انحرافی نیز بوده است.
البته باید گفت، از نظر مباحث فنی و شکلی، صدا و سیما از کارشناسان و افراد خبره ای برخوردار است، اما از کارشناسانی که در حوزه معرفتی و محتوایی از علمیت لازم برخوردار باشند، کمتر بهره برده است. به همین خاطر، قدرت لازم در رقابت و تحلیل در مقابل آثار سینمایی تولید شده در ترویج معنویت های انحرافی را دارا نبوده و نتوانسته محصولات قابل قبول و شاخصی به جامعه هدف ارائه دهد.
نمونه های عملکرد صدا و سیما در این خصوص پخش سریال هایی است که در برخی از سکانسهایش خواسته یا ناخواسته افکار و تفکرات عرفانهای کاذب تبلیغ میشود. مانند پنجره است. در این سریال، افکار و آثار یکی از رهبران معنویت‌های کاذب (پائولوکوئیلیو برزیلی) تبلیغ شده است. آن جایی که یکی از بازیگران در این سریال به دیگری توصیه می‌کند، برای تحول در زندگی‌اش یکی از آثار مربوط به این نویسنده را مورد مطالعه قرار دهد! هرچند در این فیلم، اسم نویسنده کتاب به صراحت ذکر نمی‌شود، اما عدم ذکر نام (کوئیلیو) نه تنها باعث ناشناخته ماندن این نویسنده و افکارش نمی‌شود، بلکه با این ترفند انگیزه مخاطب برای مراجعه به آثار این فرد افزایش نیز پیدا می کند.
افکار کوئیلیو نویسنده برزیلی نه تنها تحول مثبتی در مسیر تعالی حقیقی انسان ایجاد نمی کند، بلکه بسیار آسیب‌زا بوده و با فرهنگ دینی و اسلامی ایرانیان به شدت در تضاد و تناقض است. اندیشه های این فرد هرچند با شعار معنویت به جامعه جهانی عرضه شده است، اما حقیقت آن است که در آثارش به غیر از تبلیغ و ترویج جادو و جادوگری، عرفان یهود (کابالا) و به حاشیه راندن خدا در زندگی انسان ها چیز دیگری را نصیب خواننده نمی کند.
نمونه دیگر، پخش فیلمی راجع به زندگی نامه یکی از مروجین عرفانهای کاذب به اسم (دونالد والش و فیلم ندای درون) از صدا و سیما است که صریحاً در این فیلم از وی نام برده شده و کتاب این فرد به عنوان اثر زندگی ساز به مخاطبان معرفی شده است و یا پخش مستند راز که کاملاً در راستای ترویج مبانی و آموزه های قانون انحرافی جذب ساخته شده بود که حداقل سه مرتبه از شبکه های مختلف رسانه ملی به روی آنتن رفت.
نمونه دیگر، پخش تبلیغات تلویزیونی مربوط به یکی از شرکت های بیمه در روزهای اخیر است. ، در تبلیغ مدیتیشن که از آموزه های آئین انحرافی بودیسم است، به وضوح به تصویر کشیده شده است.(1)
در نمونه دیگر در یکی از برنامه ها کتاب سرکرده یک فرقه به مخاطبان معرفی می شود، البته که بعد از برنامه و با واکنش دلسوزان عذرخواهی صورت گرفت اما سوال این است که چرا صدا و سیما تاکنون کار قوی و مستمری درباره روشنگری در خصوص آسیب ها و انحرافات فرقه ها و عرفان واره ها تولید نکرده است؟
اگر صدا و سیما از همان ابتدای کار، کارگروه تخصصی و قوی در این حوزه راه اندازی می کرد و یک کار حساب شده، ضابطه مند و علمی، در خصوص مقابله با تفکرات و آموزه های معنویت های انحرافی انجام می داد، هرگز شاهد آسیب ها و مشکلات این چنینی در کشور نبودیم.
پی‌نوشت :
1- زمان پخش تیر 1401.