با آغاز جنگ غزه و حملات همه‌جانبه رژیم صهیونیستی، جریان مسیحیت صهیونیستی (اوانجلیکی) با تمام زیرمجموعه‌ها و فرقه‌های مختلف خود در شرق و غرب، حمایتی همه‌جانبه را از این رژیم در دستور کار قرار داد که به‌ویژه در بخش پروپاگاندا، تهییج و اقناع افکار عمومی فعال است.
در همین راستا، فرقه مسیحیت تیشیری فارسی زبان نیز مجموعه تحرکاتی را در بخش کلیسا و به‌واسطه کشیش‌های خودخوانده تبشیری اجرایی کرده و به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم جنگ‌افروزی‌ها و جنایات رژیم صهیونیستی را مورد تأیید و جانبداری قرار داده است.
بخش اعظم تبشیر فارسی‌زبان برخلاف دم‌زدن از صلح و محبت (شعار همیشگی مسیحیت)، سیاست «سکوت» در برابر جنایات اسرائیل با سرپوش گذاشتن و عدم پوشش‌دهی رسانه‌ای آن، در کنار انتقاد از سیاست‌های «حماس»، «حزب‌الله لبنان» و اتهام زنی به جمهوری اسلامی به‌عنوان طراح و حامی جنگ غزه را پیشه ساخته که نمایانگر ماهیت حقیقی جریان مزبور است.
به واقع، عقاید اوانجلیستی و دیدگاه‌های به‌اصطلاح آخرالزمانی به‌مثابه بنیان ایدئولوژی فرقه مسیحیت صهیونیستی، اساساً این جریان و جریان یهود افراطی (صهیونیسم) را در مسیری واحد و پیوندی ناگسستی قرار می‌دهد؛ لذا این دست حمایت‌ها ذاتی جریان مذکور بوده و چندان دور از انتظار نیست.
همچنان‌که شاهد هجمه و تبلیغات به‌شدت منفی بخشی از کلیساهای فارسی‌زبان مستقر در غرب، علیه فلسطین به‌واسطه به‌اصطلاح موعظه‌ها یا میزگردهای رسانه‌ای، تحلیل جنگ اسرائیل در غزه و حمایت آشکار از رژیم صهیونیستی در قالب برگزاری جلسات دعا توسط کشیش‌نماهای تبشیری هستیم.
این رویکرد ائتلافی و حمایتی هم راستا با الگوی جریان صهیونیسم جهانی است که با نفوذ در دل سیاست خارجی کشورهایی مانند ایالات متحده و برخی دول غربی در مسیر تحقق اهداف و آرمان‌های اوانجلیکی در خصوص رویکردهای آخر الزمانی و لزوم استقرار حاکمیت یهود بر جهان گام برمی‌دارد.
این نفوذ به حدی است که برخی تحلیلگران آن را از خود یهودیت افراطی تهدیدکننده‌تر می‌شمارند. چنان‌که «ناصر ابوشریف»، نماینده جنبش جهاد اسلامی فلسطین در این رابطه ابراز می‌دارد:
«مسیحیان صهیونیست از صهیونیست‌های یهودی بسیار خطرناک‌تر هستند؛ چون برخی خاخام‌های یهودی مخالف تشکیل رژیم اسرائیل هستند و آن را زمینه‌ساز لعنت الهی برای یهود می‌دانند ولی این مسیحیان یهودی از آن طرح حمایت می‌کنند.
غربی‌ها نگاه استعماری به منطقه دارند و زیربنای اندیشه آنان عقیدتی و دینی است و قصدشان ضربه زدن به اسلام و کشورهای اسلامی است. ترامپ و بایدن خود را صهیونیست می‌دانند و با صراحت آن را اعلام می‌کنند. بسیاری از حامیان پروژه «نیل تا فرات» از مسیحیان صهیونیست هستند و یهودیان را تحریک می‌کنند تا با تخریب بیت المقدس و مسجد الاقصی، معبد هیکل سلیمان را تجدید بنا کنند.
بیش از ۸۰ میلیون مسیحی صهیونیست در آمریکا زندگی می‌کنند و کسانی چون پومپئو، هوادار آنان هستند که صهیونیست‌های اسرائیل را تشویق می‌کنند تا معبد سلیمان را بازسازی کنند تا طبق باورهای اوانجلیکی زمینه را برای بازگشت مسیح فراهم کنند.»[1]
هر چند در مقابل رویکردهای پیش‌گفته جریان یهود افراطی باید از مواضع کلیمیان (یهودیان ایران) سخن گفت که بلافاصله از حملات اسرائیل به فلسطین، طی چندین مراسم و برنامه واکنش‌های رسمی خود را در اعلام برائت از رژیم صهیونیستی و محکومیت این جنگ افروزی و جنایات آن ابراز داشته و بدین ترتیب، خط تمایز یهود افراطی ایدئولوژی صهیونیسم را از یهودیت نمایان ساختند.
برخی مراسم و برنامه‌های کلیمیان ایران در این زمینه به شرح ذیل است:
- محکومیت جنایات اسرائیل در غزه از سوی «همایون سامه‌یج نجف‌آبادی» نماینده کلیمیان در مجلس یازدهم (چهارشنبه ۱۹ مهرماه ۱۴۰۲)
- بیانیه مشترک دستیار رئیس‌جمهور در پیگیری حقوق و آزادی‌های اجتماعی و خاخام اعظم یهودیان ایران در خصوص توقف جنایات رژیم صهیونیستی (۲۶ مهر ۱۴۰۲)
- تجمع جامعه کلیمیان علیه جنایات اسرائیل در غزه در کنیسه «یوسف آباد تهران» و صدور بیانیه محکومیت جنگ رژیم صهیونیستی (۸ آبان ۱۴۰۲)
مصادیق تحرکات حمایت‌محور مسیحیت صهیونیستی از اسرائیل
اکنون برای درک ملموس‌تر تحرکات حمایت‌محور جریان مسیحیت تبشیری از جنایات اسرائیل در جنگ اخیر برخی مصادیق ارائه می‌شود که تعمیق در آنها نمایانگر جانبداری آشکار و نهان جریان مزبور است.
تحرکات آشکار حمایت‌محور مسیحیت صهیونیستی از اسرائیل
صدور بیانیه اوانجلیکی حمایت از اسرائیل در آمریکا: ساعتی بعد از آغاز جنگ غزه، بسیاری گروه‌های وابسته به مسیحیت اوانجلیکی حمایت خود را از رژیم صهیونیستی اعلام کردند. سران این جریان در نهایت ناراحتی و عصبانیت به تمامی مسیحیان اوانجلیست امریکایی فراخوان دادند که هر چه زودتر در مراسم به اصطلاح دعا و پرستش برای نجات اسرائیل شرکت کنند.
بدین منظور، بیانیه‌ای با محوریت آموزه‌های کتاب مقدس از سوی کمیسیون اخلاق و آزادی مذهبی (یکی از شاخه‌های کنوانسیون باپنیست جنوبی) برای ابراز همدردی با رژیم غاصب و علیه نیروهای مردمی حماس در تاریخ ۱۱ اکتبر ۲۰۲۳ تنظیم شد که در آن ملت فلسطین و حامیانش «تروریست» اعلام گردید. این بیانیه در سراسر ایالات متحده آمریکا منتشر شد و رئیس‌جمهور کنونی و هشت تن از رؤسای جمهور سابق از کنوانسیون باپتیست جنوبی آن را امضا کردند.
در همین راستا دو هزار تن از رؤسای کلیسایی جریان مسیحیت اوانجلیستی نیز ضمن تأیید و امضای بیانیه مزبور به صراحت اعلام داشتند، به‌طور کامل از حق و وظیفه اسرائیل برای دفاع از خود در برابر حملات بیشتر حمایت می‌کنند.
در بخشی از این بیانیه آمده است: «ما… از حق و وظیفه اسرائیل برای دفاع از خود در برابر حملات کاملاً حمایت می‌کنیم و از همه مسیحیان می‌خواهیم بیدرنگ برای نجات و صلح مردم اسرائیل و فلسطین دعا کنند.
با اینکه دیدگاه‌های الهیات ما در مورد اسرائیل و کلیسا ممکن است متفاوت باشد، (لیکن) ما متحد هستیم که حملات علیه یهودیان را به‌ویژه نگران‌کننده خوانیم…. وقایع ۷ اکتبر … یادآور این است که حمایت از حق موجودیت اسرائیل ضروری است.
مطابق با سنت جنگ مسیحی ما همچنین بر مشروعیت حق اسرائیل برای پاسخ به کسانی که این حملات را آغاز کرده‌اند، تأکید می‌کنیم؛ زیرا رومیان ۱۳ به دولت‌ها قدرت می‌دهد تا علیه کسانی که مرتکب چنین اعمال شیطانی… می‌شوند، شمشیر بکشند…. در نهایت، ما از سیاست‌گذاران آمریکایی می‌خواهیم از قدرت خود برای جدی گرفتن انواع تروریسم استفاده کنند.»
در عین حال برنامه به اصطلاح پرستشی تمام کلیساهای اوانجلیستی از روز آغاز جنگ تاکنون فقط به موضوع فلسطین و دعا برای نجات رژیم صهیونیستی اختصاص یافته و هرگونه اظهار نظر در مورد جنایات رژیم اشغالگر با برخورد شدید رؤسای جریان مزبور مواجه می‌شود.
چنان‌که به گزارش «رویترز»، «دانیل هومل»، مورخ آمریکایی حوزه دین و نویسنده کتاب «برادران میثاق؛ انجیلی‌ها، یهودیان و روابط ایالات متحده و اسرائیل» ابراز داشته، موضوع اسرائیل و فلسطین بر موعظه‌های کلیساهای انجیلی طی روزهای گذشته غالب بوده است. موضوع اصلی موعظه‌ها این بوده که این جنگ از نظر معتقدان به پیشگویی آخرالزمان یا آرماگدون در باورهای اوانجلیکی حائز اهمیت است.
«جان هاگی» کشیش انجیلی و بنیان‌گذار متنفذ نهاد تبشیری در دسامبر ۲۰۲۲ ضمن مصاحبه‌ای با «شبکه تی بی آن» گفت زمانی که یهودیان در اسرائیل حضور داشته باشند، ساعت در رستاخیز شروع به تیک تاک می‌کند. آنچه به زودی خواهد آمد. دجال و امپراتوری هفت ساله اوست که در نبرد آرماگدون نابود خواهند شد. سپس عیسی مسیح تخت خود را در شهر اورشلیم برپا خواهد کرد. او پادشاهی و قلمرویی را بنا خواهد نهاد که هرگز پایان نخواهد یافت.
الهیات برکات و مسیحیت انجیلی حامی رژیم صهیونیستی
در کنار شمار زیادی از انجیلی‌های آمریکایی که مانند هاگی به الهیات اسرائیل برای بازگشت عیسی مسیح پایبند هستند، کسانی هم به الهیات برکات اعتقاد دارند که رویکردی کمتر عجیب و غریب بوده و بیشتر مبادله‌ای برای حمایت از اسرائیل به‌شمار می‌رود. الهیات برکات مبتنی بر قرائت تحت‌اللفظی کتاب پیدایش است که در آن خداوند به ابراهیم گفت: «به کسانی که شما را برکت می‌دهند، برکت خواهد داد و کسانی که شما را نفرین می‌کنند و ناسزا می‌گویند، نفرین می‌کند.»
هومل در این زمینه بیان می‌دارد: «در چند قرن اخیر این موضوع الهیات برکات بر اساس شرایط فردی تفسیر شده است. بنابراین شما می‌توانید با نیکی به یهودیان یا با دادن پول و یا سفر به اسرائیل یا چیزهایی از این قبیل، برکات شخصی به‌دست آورید. این مسئله در سطح ملی نیز مؤثر است و ما آمریکایی‌ها نمی‌خواهیم، امپراتوری با قدرت بزرگ بعدی باشیم که به‌سبب آنکه به اندازه کافی به مردم یهود برکت ندادیم سقوط می‌کند.»
وی تأکید می‌کند کسانی هستند که حمایتشان به‌طور گسترده‌تر آمریکایی است و یک وابستگی فرهنگی عمیق طی دهه‌ها بین ایالات‌متحده و اسرائیل در سراسر جهان ایجاد شده است.
انجیلی‌ها در بدنه حاکمیت آمریکا
باید به این موضوع مهم اشاره داشت که جریان مسیحیت انجیلی بخش با نفوذی از حزب جمهوری‌خواه را در بدنه حاکمیت ایالات متحده تشکیل می‌دهد و شمار زیادی از نمایندگان کنگره از پیروان این فرقه و دارای باورهای انجیلی هستند، به‌گونه‌ای که به گزارش رویترز بیش از ۱۰۰ نفر از اعضای کنگره فعلی را می‌توان به طور کلی به‌عنوان «انجیلی» معرفی کرد و این موضوع در روزهای اخیر و جنگ اسرائیل در غزه نمود بیشتری داشته است.
در همین زمینه در گزارش تحقیقی اخیر «لی فانگ» روزنامه نگار آمریکایی، موسوم به «دعا برای آرماگدون»، این مسئله مورد ارزیابی قرار گرفته و از نمایندگان مرد و زن کنگره پرسش شده که آیا مذهب آنها برای حمایتشان از اسرائیل مهم است یا خیر؟
برای نمونه «تیم بورشت»، نماینده جمهوری‌خواه کنگره از تنسی درباره حمایت انجیلیان از اسرائیل اظهار داشته: «آنها از کتاب مقدس و آنچه کتاب مقدس در مورد اسرائیل می‌گوید یعنی «کسانی که اسرائیل را برکت دهند برکت خواهند یافت.» پیروی می‌کنند. انجیلی‌ها آن را تحت‌اللفظی می‌دانند و من هم یکی از این افراد هستم.»
مورخ آمریکایی هومل نیز در این رابطه تأکید داشته که نفوذ با سابقه انجیلی‌ها در حاکمیت ایالات متحده، در کیفیت و ادامه درگیری اسرائیل و حماس اثرگذار خواهد بود.
با چنین رویه غالب حمایتی در غرب و آمریکا، کلیساهای تبشیری فارسی زبان نیز که دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های اجرایی خود را از مراکز اوانجلیکی در غرب دریافت می‌دارند، مفاد بیانیه فوق را سرلوحه کار قرار داده‌اند که در ادامه مورد اشاره قرار می‌گیرد.
هجمه‌های «ن.ع» از کلیسای تبشیری «خ خ نجات»
در میان رویکرد غالب حمایت پنهان تبشیر فارسی‌زبان از اسرائیل در جنگ اخیر، کشیش کلیسای موسوم به خ.خ نجات از جمله عناصر تبشیری است که صریح‌ترین هجمه‌ها را علیه فلسطین در جلسات کلیسایی خود ابراز داشته و برای نابودی این ملت و پیروزی اسرائیل دعا می‌کند.
وی در یکی از این جلسات ابراز می‌دارد: «فلسطینی‌ها همان خدای شما مسلمانان یعنی الله را دارند، اما از همه بدبخت‌تر هستند و هر چه خدایشان را صدا بزنند، جواب نمی‌دهد… خدای شما خواب است و بیدار نمی‌شود… ماها پیروزیم چون به‌نام یهوه دعا می‌کنیم و آنها به خاک و خون کشیده می‌شوند چون این خدا را ندارند… خدا گفت من غزه را محو می‌کنم و اکنون می‌بینیم که تمام منابع غذایی‌شان به‌زودی قطع خواهد شد، همچنان‌که دارند، از قحطی می‌میرند.»
وی در این سخنرانی تبیین می‌کند که مردم فلسطین طبق وعده کتاب مقدس، محکوم به نابودی هستند و نباید با دید انسانی به آنها نگریست. او در انتها با بیان عباراتی از کتاب مقدس از مخاطبان می‌خواهد اینگونه برای سلامتی اسرائیل و اورشلیم دعا کنند: «کمک من… از جانب خداوندی است که حافظ و نگهبان اسرائیل است و هرگز نمی‌خوابد.»
بنیاد مسیحیان ایران هجمه به فلسطین و جمهوری اسلامی
دیگر مرکز تبشیری دارای تحرکات آشکار در طول جنگ نهاد موسوم به «بنیاد مسیحیان ایران» است که با انتشار مجموعه اخبار و پست‌هایی در شبکه‌های اجتماعی و واسط‌های مختلف خود در فضای مجازی ضمن حمایت از جنایات اسرائیل، هجمه و پروپاگاندای شدیدی علیه فلسطین و جمهوری اسلامی صورت داده است.
اتهام‌زنی به نظام، «تروریست» خواندن حماس و ایران و به‌طور کلی شبهه‌افکنی و تلاش برای تخریب اسلام و حاکمیت اسلامی از محورهای تحرکات تبلیغی و رسانه‌ای بنیاد تبشیری مذکور است که رنگ سیاست بر وجهه به‌اصطلاح مذهبی آن غلبه یافته و بیشتر به رسانه‌های جریان اپوزیسیون خارجی و معاند شباهت دارد تا رسانه‌ای تبشیری با محوریت تبلیغ مسیحیت.
تحرکات تحلیلی و پژوهش بنیان سازمان «عیلام»
این نهاد تبشیری با سابقه که در حوزه آموزش، تعلیم و تربیت کشیش‌ها و شبانان و اشاعه مبانی فکری تبشیری فعالیت دارد. از زمان آغاز جنگ کوشیده با نگرشی به‌اصطلاح علمی – پژوهشی به‌واسطه ارائه مقالات تحلیلی – تبیینی به آسیب‌شناسی ابعاد این جنگ و نیز عرضه الگوهای معرفتی و رفتاری به‌نوعی به تربیت فکری مخاطبان پرداخته و با ادبیاتی خاص، وجهه علمی و غیر متعصب به خود بخشد؛ امری که در اقناع مخاطب، اهمیتی اساسی دارد.
برای نمونه ذیل مقاله‌ای چند قسمتی در مجله موسوم به «کلمه» با تحلیل انگیزه‌های جنگ و دیدگاه کتاب مقدس در این رابطه می‌نویسد:
«اگر مسیحیان می‌خواهند صادقانه برای استقرار صلح و آرامش در اورشلیم دعا کنند. ناگزیر باید صادقانه باور داشته باشند که برای حل مشکلی که از آغاز سیاسی بوده راه حلی سیاسی نیز وجود دارد.
البته این بدان معنا نیست که مسیحیان باید با موجودیت دولت اسرائیل به مخالفت برخیزند؛ زیرا اغلب مسیحیان و همین طور اکثر مردمان منصف باور خواهند داشت که واقعه دردناکی چون قتل عام یهودیان در اردوگاه‌های مرگ نازی ایجاد انگیزه تأسیس حکومت و موطنی مستقل را در آنان ناگزیر می‌ساخت و این بدان معنا است که یهودیان بحق در پی ایجاد مرزهایی امن‌اند.
تطهیر جنگ‌افروزی اسرائیل اما در عین حال بدان معنا نیز هست که آنان باید حقوق فلسطینیان را نیز محترم بشمارند؛ هر چند برخی تفسیرها پیرامون نبوت‌های عهد عتیق این امر را غیر ممکن می‌سازد و عاقبت اینکه مسیحیان باید حمایت هر چه بیشتر خود را نه برای پشتیبانی از عنوان تحت‌اللفظی اسرائیل بلکه در تقویت اسرائیل حقیقی که همانا قوم خدا است اعلام کنند.
مسیحیانی که در فلسطین به سر می‌برند و پیام خوش و رهایی‌بخش عیسی مسیح را به ساکنان آن منطقه بشارت می‌دهند. مسیحیان می‌توانند عامل ایجاد تحولی روحانی و راستین در قلوب مردمان این دیار باشند و بدین طریق در پاسخ به بحران این منطقه نقشی موثر ایفا کنند.»
چنان‌که مشاهده می‌شود، در ابتدا تلاش دارد مسیحیان تبشیری را حامی «صلح» و «مخالف جنگ‌افروزی» نشان دهد و در ادامه با ارائه تحلیل‌های مختلف از علل و انگیزه‌های جنگ اسرائیل با مردم فلسطین در مسیر تغییر یا اصلاح باورهای مخاطب حرکت نموده و با تطهیر و توجیه تجاوز رژیم صهیونیستی به فلسطین، پیروان مسیحیت تبشیری را به کنشگری در این زمینه به طرق مختلف و صد البته با رنگ و بوی حمایت از رژیم صهیونیستی تشویق می‌کند.
تحرکات نهان و غیرمستقیم
۱. پیام‌های جهت‌دار و تخریبی کلیسای «پیام رهایی» علیه فلسطین: این کلیسای فارسی زبان تبشیری با فعالیت در واسط‌های فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی ذیل انتشار پست‌ها و بازنشر اخباری خاص و برگزیده درباره جنگ اسرائیل در غزه به تخریب حماس، جمهوری اسلامی ایران و به‌طور کلی دین اسلام از یک سو و حمایت از رژیم صهیونیستی با تأکید بر موضوعاتی مانند «هولوکاست» می‌پردازد.
مظلوم نمایاندن و محق جلوه دادن اسرائیل در کنار سیاه‌نمایی سیاست‌محور از نظام جمهوری اسلامی و حاکمیت‌های اسلامی جلوه پررنگی در تحرکات تبلیغی این کلیسای تبشیری دارد.
۲. القای باورهای صهیونیستی در شبکه هفت (سون): کشیش‌نما «هرمز شریعت» دیگر عنصر تبشیری است که سابقه حمایت‌های آشکار و دعا برای اسرائیل در کارنامه او پررنگ است. وی این‌بار بیشتر به‌صورت غیر مستقیم و از طریق القا و تکرار باورهای اندیشه صهیونی حمایت ضمنی از اسرائیل به عمل آورده است.
برای مثال عبارت «تو عضوی از نژاد برگزیده خداوند، ملت مقدس و قوم خاص خدایی» را در صفحه اینستاگرام شبکه سون استوری کرده که یادآور یکی از پایه‌ای‌ترین بنیان‌های ایدئولوژی صهیونیسم است.
***
در مقام جمع‌بندی باید ابراز داشت، در جنگ اخیر، سیاست تمرکز بر شعار «صلح‌طلبی» و «پرهیز از جنگ» در اغلب تحرکات و واکنش‌های عناصر تبشیری فارسی‌زبان به چشم می‌خورد تا جایی که تندروترین و متعصب‌ترین مهره‌ها مانند «رضا صفا» یا «هرمز شریعت» و یا «رسول حیدری» که در جنگ‌های پیشین آشکارترین و تندترین حملات به اسلام و دعا برای پیروزی اسرائیل را داشتند. تا حدودی تغییر لحن داده و تحرکات تبلیغی در راستای حمایت غیرمستقیم از رژیم صهیونیستی را در دستور کار قرار داده‌اند.
در خصوص علل این تغییر رویکرد، مسائل مختلفی را می‌توان احصا نمود؛ از افزایش سطح آگاهی و دانش تحلیلی جامعه جهانی از جمله ایران و عدم امکان حمایت صریح از رژیم صهیونیستی به‌واسطه فشار افکار عمومی گرفته تا تغییر تکنیک‌های تبشیری بر مبنای الگوهای جدیدی چون میسیولوژی و امثالهم که البته باید آن را در کنار سیاست‌های ابلاغ شده از سوی جریان صهیونیسم بین‌الملل و مراکز تصمیم‌گیری و سیاست‌گذار مسیحیت صهیونیستی لحاظ کرد.
به هر حال، با وجود تمام ظاهرسازی‌های اخیر برای صلح‌طلب نمایاندن تبشیری‌ها در قبال جنگ غزه، لیکن غلبه وجهه حمایتی و برادرخواندگی از اسرائیل به حدی است که رویکرد پیش‌گفته را تحت الشعاع قرار داده و جنبه شعاریاش را هرچه بیشتر عیان می‌سازد.
[1]. کرسی آزاد اندیشی «زمینه ها و عوامل تحولات اخیر فلسطین» برگزار شد. دانشگاه ادیان و مذاهب ۲۹ مهر ۱۴۰۲
ارتباط با ما: ferghepajoohi@gmail.com